3523 حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ ، حَدَّثَنَا حَمَّادٌ ، أَخْبَرَنَا ثَابِتٌ ، عَنْ شَهْرِ بْنِ حَوْشَبٍ ، عَنْ أَسْمَاءَ بِنْتِ يَزِيدَ ، أَنَّهَا سَمِعَتِ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : يَقْرَأُ ( إِنَّهُ عَمِلَ غَيْرَ صَالِحٍ ) |
3523 حدثنا موسى بن إسماعيل ، حدثنا حماد ، أخبرنا ثابت ، عن شهر بن حوشب ، عن أسماء بنت يزيد ، أنها سمعت النبي صلى الله عليه وسلم : يقرأ ( إنه عمل غير صالح ) |
Narrated Asma' daughter of Yazid:
She heard the Prophet (ﷺ) read the verse: He acted unrighteously. (innahu 'amila ghayra salih).
(3982) Esma bin. Yezid'den rivayet olunduğuna göre;
[411
Kendisi Peygamber (s.a.v)'i ("Onun yaptığı uygunsuz bir iştir" mealindeki ayet-i
1421
kerimeyi) (şeklinde) okurken işitmiş.
Açıklama
Bu hadis, ayet-i kerimede geçen kelimesinin "amile" şeklinde ve kelimesinin de
üstünlü "ra" ile "gayra" şeklinde okunabileceğini, çünkü, Hz. Peygamber'in bu
kelimeleri böyle okuduğu ifade edilmektedir.
Hattabi'nin açıklamasına göre, Yakub ile Kısâî bu hadis-i şerife dayanarak bu
kelimeleri böyle okumuşlardır. Bu okuyuşa göre ayet-i kerimenin manası şöyle olur:
"Senin oğlun yaramaz bir iş yapmıştır." Yani şirk koşmuştur.
Diğer kıraat imamları ise bu ayet-i "innehu amelun gayru sâlikin" şeklinde
okumuşlardır. Bu okuyuşa göre "innehu" kelimesinde bulunan zamirin iki mercii
olabilir.
1. Hz. Nuh'un oğlu.
2. Hz. Nuh'un Allah'tan istediği oğlunun boğulmaktan kurtarılması işi. Binaenaleyh bu
kıraat'a göre ayet-i kerimeye iki şekilde de mana vermek mümkündür.
1. "Ay Nuh, senin oğlun faydasız bir iş (sahibi) dir."
[43]
2. "Ey Nuh, (senin benden istediğin) bu (iş) faydasız bir iştir."
15. Ebû Kâmilin Rivayeti
شرح الحديث من عون المعبود لابى داود
[3982] ( يَقْرَأُ) أَيْ فِي سُورَةِ هُودٍ ( إِنَّهُ عَمِلَ) بِلَفْظِ الْمَاضِي ( غَيْرَ صَالِحٍ) بِالنَّصْبِ قَالَ الْخَازِنُ قَرَأَ الْكِسَائِيُّ وَيَعْقُوبُ عَمِلَ بِكَسْرِ الْمِيمِ وَفَتْحِ اللَّامِ وَغَيْرَ بِفَتْحِ الرَّاءِ عَلَى عَوْدِ الْفِعْلِ عَلَى الِابْنِ وَمَعْنَاهُ أَنَّهُ عَمِلَ الشِّرْكَ وَالْكُفْرَ وَالتَّكْذِيبَ وَكُلُّ هَذَا غَيْرُ صَالِحٍ وَقَرَأَ الْبَاقُونَ مِنَ الْقُرَّاءِ عَمَلٌ بِفَتْحِ الْمِيمِ وَرَفْعِ اللَّامِ مَعَ التَّنْوِينِ وَغَيْرُ بِضَمِّ الرَّاءِ وَمَعْنَاهُ أَنَّ سُؤَالَكَ إِيَّايَ أَنْ أُنْجِيَهُ مِنَ الْغَرَقِ عَمَلٌ غير صالح لأن طلب نجاة الكافر بعد ما حكم بِالْهَلَاكِ بَعِيدٌ
قَالَ الْمُنْذِرِيُّ وَأَخْرَجَهُ التِّرْمِذِيُّ
وَشَهْرُ بْنُ حَوْشَبٍ قَدْ تَكَلَّمَ فِيهِ غَيْرُ وَاحِدٍ وَوَثَّقَهُ الْإِمَامُ أَحْمَدُ وَيَحْيَى بْنُ مَعِينٍ