بَابٌ فِي تَعْمِيقِ الْقَبْرِ

: : هذه القراءةُ حاسوبية، وما زالت قيدُ الضبطِ والتطوير،   

بَابٌ فِي تَعْمِيقِ الْقَبْرِ

: هذه القراءةُ حاسوبية، وما زالت قيدُ الضبطِ والتطوير،  

: : هذه القراءةُ حاسوبية، وما زالت قيدُ الضبطِ والتطوير،   

2850 حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مَسْلَمَةَ الْقَعْنَبِيُّ ، أَنَّ سُلَيْمَانَ بْنَ الْمُغِيرَةِ ، حَدَّثَهُمْ عَنْ حُمَيْدٍ يَعْنِي ابْنَ هِلَالٍ ، عَنْ هِشَامِ بْنِ عَامِرٍ ، قَالَ : جَاءَتِ الْأَنْصَارُ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَوْمَ أُحُدٍ ، فَقَالُوا : أَصَابَنَا قَرْحٌ وَجَهْدٌ ، فَكَيْفَ تَأْمُرُنَا ، قَالَ : احْفِرُوا وَأَوْسِعُوا ، وَاجْعَلُوا الرَّجُلَيْنِ وَالثَّلَاثَةَ فِي الْقَبْرِ قِيلَ : فَأَيُّهُمْ يُقَدَّمُ ؟ قَالَ : أَكْثَرُهُمْ قُرْآنًا قَالَ : أُصِيبَ أَبِي يَوْمَئِذٍ عَامِرٌ بَيْنَ اثْنَيْنِ أَوْ قَالَ وَاحِدٌ ، حَدَّثَنَا أَبُو صَالِحٍ يَعْنِي الْأَنْطَاكِيَّ ، أَخْبَرَنَا أَبُو إِسْحَاقَ يَعْنِي الْفَزَارِيَّ ، عَنِ الثَّوْرِيِّ ، عَنْ أَيُّوبَ ، عَنْ حُمَيْدِ بْنِ هِلَالٍ ، بِإِسْنَادِهِ وَمَعْنَاهُ زَادَ فِيهِ : وَأَعْمِقُوا ، حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ ، حَدَّثَنَا جَرِيرٌ ، حَدَّثَنَا حُمَيْدٌ يَعْنِي ابْنَ هِلَالٍ ، عَنْ سَعْدِ بْنِ هِشَامِ بْنِ عَامِرٍ ، بِهَذَا الْحَدِيثِ

: هذه القراءةُ حاسوبية، وما زالت قيدُ الضبطِ والتطوير،  

The Prophet (ﷺ) as saying: When the animal at which you shot falls in water, is drowned, and dies, do not eat.

(3215) Hişam b. Amir'den demiştir ki:



Ensar(dan bir topluluk) Uhud (Savaşı) günü Rasûlullah (s.a)'e gelerek: (Ey Allah'ın
Rasûlü, bir taraftan bazılarımız şehid olurken sağ kalan) biz(Ier)e de yara ve
yorgunluk isabet ediyor. (Bu şartlar altında ölülerimize kabir kazma hususunda) bize
ne emredersin? dediler. (Hz. Peygamber de):

"Kabir kazınız ve genişçe kazınız, (ölüleri) kabirler)e ikişer üçer (kişiler halinde)
koyunuz." buyurdu. (Bunun üzerine, kabre konurken) "Bunların hangisi (kıbleye
doğru) öne geçirilecek?" diye soruldu. (Efendimiz de):

"(Ezberinde) Kur'ân en çok olanları" (kıbleye doğru öne geçirilecektir) karşılığım
verdi (Ravi Hişam):

"Babam Amir o gün şehid edildi, iki kişinin arasına gömüldü" dedi. -Yahutta tek

r5601

(başına gömüldü) dedi.-
Açıklama

Bu hadis-i şerif, zaruret halinde birden fazla cenazeyi bir kabre defnetmenin caiz
olduğuna delalet etmektedir. Nitekim 3136numaralı hadis-i şerifin şerhinde de
açıklamıştık.

I56İI

Fakat zaruret olmadığı zaman birden fazla kişiyi bir kabre koymak mekruhtur.

Yine bu hadis-i şerifte, Kur'ân-ı Kerim'i hıfzeden kimselerin faziletine ve kabri

genişçe kazmanın müstehablığma işaret vardır.

Kabrin derinliğinin mikdarı ise, âlimler arasında ihtilaflıdır. Fıkıh ulemasının bu
meseledeki görüşlerini şöylece özetlemek mümkündür:

1. Hanefıler 3216 numaralı hadiste geçen "kabri derince kazınız" emrine sarılarak
kabrin derince kazılmasının müstehab olduğuna hükmetmişlerdir. Hanefilerin bu
mevzudaki görüşlerini İbn Abidin (r.a) şöyle özetliyor: "Kabir yarım boy yahut göğüs
hizasına kadar kazılır. Bir boy kadar fazla kazılırsa daha iyidir. Nitekim Zahire'de
böyle denilmiştir. Bundan anlaşılır ki: En azı yarım boy, en çoğu bir boydur. Ortası
ikisinin arasıdır. Münye şerhi. . Kuhistani de: Kabrin uzunluğu meyyitin uzunluğu

£5621

kadar, genişliği de uzunluğunun yarısı kadar olur, demiştir."

2. Malikilere göre, en azı ölünün kokusuna mani olacak ve yırtıcı hayvanlardan
koruyabilecek derinliktir. Derinliğin azamisi için bir sınır yoktur. Bazı Ilanbcliler de
böyle demişlerdir.

3. Şafıîler'e ve Hanbeliler'in ekserisine göre derinliğin sınırı orta boylu bir adam
kabirde ayakta durup kollarını havaya kaldırdığı zaman parmak uçları yer seviyesine

f5631

denk gelecek miktardır. Ömer b. el-Hattab (r.a)'den de bu kavil rivayet edilmiştir.