The Messenger of Allah (ﷺ) delivered a sermon to us on the day of sacrifice after the prayer. He said: If anyone prays like our prayer, and sacrifices like our sacrifice, his sacrifice is all right. If anyone sacrifices before the prayer (for 'Id), that is goat meant for flesh. Abu Burdah b. Niyar stood up and said: Messenger of Allah, I swear by Allah, I sacrificed before I went for prayer. I thought it was the day of eating and drinking; so I made haste, and ate myself, and supplied flesh to my family and neighbors. The Messenger of Allah (ﷺ) said: That is a goat meant for eating flesh. He said: I have a kid (of less than a year) which is better than two goats meant for flesh. Will it be valid from me ? He said: Yes, but it will not be valid for anyone after you.

(3164) Cabir b. Abdillah demiştir ki:

(Medine'de) halk mezarlıkta (yanmakta olan) bir ışık görmüşlerdi. Işığın yanma
vardıkları zaman, bir de ne görsünler (yeni kazılmış) bir kabrin içinde Rasûlullah (s. a)
var. Ve "Arkadaşınızı bana veriniz." (de onu kabre koyayım) diyor. Bir de baktılar ki
(Rasûlullah (s.a)'in kabre koymak istediği adam) sesini yükselterek Kur'ân (okjumak)

r3601

la (tanınan) adamdır.
Açıklama

Bu hadis-i şerif, cenazeyi geceleyin kabre koymanın caiz olduğuna delalet etmektedir.
Halef ve selef âlimlerinin cum huru bu hadis-i şerife dayanarak cenazeyi gece
defnetmenin caiz olduğunu söylemişlerdir. Cumhur ulemaya göre, Buhari'nin Hz.

[3611

Aişe'den rivayet ettiği "Gerçekten, Rasûlullah (s. a) geceleyin defnedildi."
mealindeki hadis-i şerifle, İbn Mâce'nin rivayet ettiği "Rasûlullah (s.a)'m ziyaret ettiği
bir adam geceleyin vefat etti de, onu geceleyin defnettiler. Sabah' olunca onun ölü-
münü Peygamber (s.a)'e haber verdiler. (Efendimiz de)

Bana (geceleyin) haber vermenizden sizi alıkoyan ne idi? buyurdu. Dediler ki;
Gece idi, karanlık vardı. Seni meşakkate sokmak istemedik. Bunun üzerine

[362]

(Efendimiz) adamın kabrine vararak üzerine namaz kıldı." meâlindeki hadis-i
şerif de cenazeyi geceleyin defnetmenin caiz olduğuna delalet etmektedirler. Çünkü,
eğer cenazeyi geceleyin defnetmek caiz olmasaydı, Hz. Peygamber onların bu
hareketini tasvib etmezdi. Oysa Hz.Peygamber onların cenazeyi geceleyin
defnetmelerini değil, sadece geceleyin o kimsenin öldüğünü kendisine
bildirmediklerini tenkit etmiştir.

Bu görüşte olan cumhurun diğer bir delilleri de Buhari'nin rivayet ettiği Hz. Ebû
Bekr'in geceleyin defnedildiğine dair hadistir. Cumhur'a göre, Hz. Ebû Bekr'in
geceleyin defnedilmesine hiç bir şahabının itiraz etmemesi "geceleyin ölüyü
defnetmenin caiz olduğu hakkında sahabenin icma etmesi" an—lamına gelir.
Hasan-i Basri ile Said b.el-Müseyyeb'e göre, cenazeyi geceleyin defnetmek
mekruhtur.

İbn Hazm'e göre, zaruret olmadıkça ölüyü geceleyin "defnetmek caiz değildir.
Ölüyü. geceleyin defnetmenin caiz olmadığını söyleyen, sözü geçen âlimlerin delilleri
ise 3148 numaralı hadis-i şeriftir. Cumhur'a göre ise; Rasûl-ü Ekrem'in ölen bir
kimseyi zaruret olmadıkça geceleyin defnetmeyi yasakladığını ifade eden 3148
numaralı hadis-i şerifte kasdedilen ölüyü geceleyin defnetmeyi yasaklamak değil,
gündüzün defnedilmesi halinde onun namazına daha çok kimsenin iştirak edeceğine
dikkati çekmektir. Yahut 3148 numaralı hadiste, geceleyin defnedilmesi Hz.
Peygamber tarafından tenkid edildiğinden bahsedilen kimse geceleyin, namazı
kılınmadan ya da kalitesi düşük bir kefenle gömülmüştür de Hz. Peygamber onun
geceleyin gömülmesini bu yüzden tenkid etmiştir. Yahut da bu tenkid sözü geçen
sebeplerin tümünden kaynaklanmıştır. Menhel yazarının da ifade ettiği gibi, bu



mevzuda cumhurun delilleri ve dolayısıyla görüşleri daha kuvvetli ve isabetli görün-
mektedir.

Hz. Peygamberdin son derece mütevazi olduğuna da delalet eden ve mevzumuzu
teşkil eden bu hadis-i şerif, Tirmizî'nin Sünen'inde şu manâya gelen lâfızlarla rivayet
edilmiştir: "İbn Abbas (r.a)'dan rivayet edilmiştir. Ra-sûlullah (s. a) geceleyin kabre
indi. Kendisi için bir kandil yakıldı ve Rasûlü Ekrem, ölüyü kıble tarafından alarak -
Allah sana rahmet etsin! Gerçekten sen, Allah korkusundan devamlı olarak inleyen ve
bol bol Kur'ân okuyan bir kişi idin- buyurdu ve ölünün üzerine dört defa tekbir
getirdi."

Ebû Naim el-İsfehanî'nin açıklamasına göre, bu hadiste geceleyin gömüldüğünden

f3631

bahsedilen zat "Abdullah zül Bicadeyn" isminde bir sahabidir.

37-38. Ölüyü (Vetat Ettiği) Memleketten Başka Memlekete Götürme (Nin
Kerahati)