بَابُ كَرَاهِيَةِ الْمُغَالَاةِ فِي الْكَفَنِ

: : هذه القراءةُ حاسوبية، وما زالت قيدُ الضبطِ والتطوير،   

بَابُ كَرَاهِيَةِ الْمُغَالَاةِ فِي الْكَفَنِ

: هذه القراءةُ حاسوبية، وما زالت قيدُ الضبطِ والتطوير،  

: : هذه القراءةُ حاسوبية، وما زالت قيدُ الضبطِ والتطوير،   

2791 حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عُبَيْدٍ الْمُحَارِبِيُّ ، حَدَّثَنَا عَمْرُو بْنُ هَاشِمٍ أَبُو مَالِكٍ الْجَنْبِيُّ ، عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ أَبِي خَالِدٍ ، عَنْ عَامِرٍ ، عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ، قَالَ : لَا تُغَالِ لِي فِي كَفَنٍ ، فَإِنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ : لَا تَغَالَوْا فِي الْكَفَنِ ، فَإِنَّهُ يُسْلَبُهُ سَلْبًا سَرِيعًا

: هذه القراءةُ حاسوبية، وما زالت قيدُ الضبطِ والتطوير،  

The Prophet (ﷺ) as saying: If anyone has sacrificial animal and intends to sacrifice it, and he sights the new moon of Dhul-Hajjah, he must not take any of his hair and nails until he sacrifices

Abu Dawud said: The name of 'Amr b. Muslim in the chain narrated by Malik and Muhammad b. 'Amr is disputed. Some say that it is 'Umar and the majority holds that it is 'Amr.

Abu Dawud said: He is 'Amr b. Muslim b. Ukaimah al-Laithi al-Jundu'i.

(3154) Ali b. Ebû Talib (r.a) den demiştir ki:

Kefen (seçmek) te pahalıcıhğa sapmayınız. Çünkü ben Rasûlullah (s.a)'i



"Kefen hususunda pahalıcılık yapmayınız. Çünkü o, çabuk soyulur." derken işidim.
f3281



Açıklama

Kefen seÇerken, gerek kefenin sayısı, gerek ölçüleri ve gerekse fıatı hususunda Hz.
Peygamberin ve ashabının tatbikatını gözönünde bulundurmak, lükse kaçan ve
sahibine ağır külfetler yükleyen pahalı kumaşlar seçmekten kaçınmak gerekir. Çünkü
Rasûlü Zîşan Efendimizin tabiriyle, kefen ölünün vücudunda çok kısa bir zamanda
eskir ve lime lime olarak soyulup gider. Nitekim bir hadis-i şerifte buyurulduğu Üzere
"Ebû Bekir (r.a) vefat ederken kendi üzerinde bulunan zaferanla lekelenmiş bir
elbiseye bakarak -şu elbisemi yıkayın ve O'na iki elbise daha katın da beni onlarla
kefenleyin- demiştir." Hz. Aişe de kendisine O eskidir deyince,

"Şüphesiz yeniyi giymeye diri ölüden daha layıktır. O (kefen) ancak bedenden akan

f3291

irin ve sarı sular içindir.** cevabını vermiştir.

Binaenaleyh, erkekler için sünnet olan kefen; lifafe, izar ve kamisten ibarettir. İşte bu
üç parça bezin, temiz olmak şartıyla yeni veya kullanılmış olması arasında bir fark
f33Q1

olmadığı gibi sünnet olan bu kumaşların seçiminde pahalı kumaşlardan

kaçınmaktır.

Mevzumuzu teşkil eden bu hadis-i şerifin, "Biriniz kardeşini kefenlediği zaman,
kefenini güzel yapsın." mealindeki 3148 numaralı hadis-i şerifle, Deylemî'nin rivayet
ettiği "cenazelerinizin kefenini güzel yapın: Zira onlar biribirlerine onunla iftihar
ederler ve kabirlerinde birbirlerini onunla ziyaret ederler." mealindeki hadis-i şerif
arasında bir çelişki yoktur. Çünkü kefenin güzel olmasından maksat, pahalı olması
değil, temiz ve hayatta giyilebilen kumaşlar cinsinden olması ondan daha pahalı ve
daha düşük olmayıp orta kalitede bir bezden olmasıdır ki bu da dinin koymuş olduğu
ölçüleri aşmamakla gerçekleşir.

Ancak mevzumuzu teşkil eden bu hadisin senedinde Amr b. Hişam el-Cenbî vardır.
Bu râvinin güvenilir bir râvi olup olmadığı hakkında ihtilaf vardır. Sonra Sabi ile Hz.
Ali arasında bulunması gereken ravi de atlanmıştır. Bu bakımdan bu hadis munkati'
dir. Çünkü Darekutnî'nin açıklamasına göre Sa'bi Hz. Ali'den bir hadisten başka bir

[3311

hadis işitmemiştir. O hadiste bu hadis değildir.

: : هذه القراءةُ حاسوبية، وما زالت قيدُ الضبطِ والتطوير،   

2792 حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ كَثِيرٍ ، أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ ، عَنِ الْأَعْمَشِ ، عَنْ أَبِي وَائِلٍ ، عَنْ خَبَّابٍ ، قَالَ : إِنَّ مُصْعَبَ بْنَ عُمَيْرٍ ، قُتِلَ يَوْمَ أُحُدٍ ، وَلَمْ يَكُنْ لَهُ إِلَّا نَمِرَةٌ ، كُنَّا إِذَا غَطَّيْنَا بِهَا رَأْسَهُ خَرَجَ رِجْلَاهُ ، وَإِذَا غَطَّيْنَا رِجْلَيْهِ خَرَجَ رَأْسُهُ ، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : غَطُّوا بِهَا رَأْسَهُ ، وَاجْعَلُوا عَلَى رِجْلَيْهِ شَيْئًا مِنَ الإِذْخِرِ

: هذه القراءةُ حاسوبية، وما زالت قيدُ الضبطِ والتطوير،  

The Prophet (Saws) ordered a horned ram with black legs, black belly and black round the eyes, and it was brought from him to sacrifice. He said: 'Aishah, get the knife then he said: Sharpen it with a stone. So I did. He took it, then take the ram he placed it on the ground and slaughtered it. He then said: In the name of Allah. O Allah, accept it for Muhammad, Muhammad's family and Muhammad's people. Then he sacrificed it.

(3155) Habbab (b. Eret')ten demiştir ki:

Mus'ab b. Umeyr Uhut (savaşı) günü şehid edilmişti. (Üzerinde) alaca yünlü kaftandan
başka (bir şeyi-de) yoktu. Başını örttüğümüz zaman, ayaklan dışarıda kalıyor,
ayaklarını örttüğümüz zaman da başı dışarıda kalıyordu. Bunun üzerine Rasûlullah
(s.a)

T3321

"Başım örtünüz, ayaklarının üzerine de (biraz) izhîr koyunuz" buyurdu.



Açıklama



İzhir; Hicaz'da biten ve kuruyımca beyazlaşan hoş kokulu meşhur bir ottur.
Bu hadis-i şerif, ölünün bütün vücudunu örtecek büyüklükte bir kefen bulunamadığı
zaman, mevcut kefenle öncelikle ölünün baş tarafını örtmek gerektiğine, geri kalan
kısmımnsa izhir otuyla örtüleceğine delalet etmektedir. Çünkü baş taraf, aşağı taraftan
daha faziletlidir. .

İmam Nevevî'nin açıklamasına göre, eğer mevcut kefen, Cenazenin başı ile birlikte
avret mahallini Örtmeye kâfi gelmiyorsa, onunla sadece avret mahalli örtülür. Çünkü
ölünün avret mahallini örtmekte, dirinin avret mahallini Örtmek gibi farzdır. Ona
bakmak ve dokunmak haramdır.

Yine bu hadis-i şerif, ölünün tüm bedenini örtmenin farz olmayıp sadece avret
mahallini örtmenin farz olduğuna delalet etmektedir. Çünkü cenazenin bedeninin
tümünü Örtmek, farz olsaydı, Hz. Habbab'm vücudunun tümü örtülür, ayak tarafı açık
bırakılmazdı. Her ne kadar ashab-ı kiramın fakru zaruret içinde olup ve güçleri
yetmediği için, Hz. Habbab'ı bu şekilde defnetmiş oldukları akla gelirse de, "ölünün
tüm bedenini örtmenin farz olması halinde mutlaka bu farzı yerine getirmenin bir
çaresini bulmaya çalışacaklarını ve bunu gerçekleştireceklerini de unutmamak gerekir.
Bilindiği gibi Hanefilere göre, ölünün tüm vücudu avret değildir. Onun avret mahalli
sağlığmdaki avret mahallinden ibarettir.

Ayrıca bu hadis-i şerif, ashab-ı kiramın ne derece fakir olduklarını açıkça ifade
etmektedir. Bilindiği gibi fakru zarurete sabretmek insanı "ebrar" derecesine yükseltir.
D331

Hazreti Mus'ab Bin Umeyr (r.a)

Namı ve Nesebi:

İsmi: Mus'ab, Künyesi: Muhammed, babası: Umeyr, validesi Hannes bt. Malik,
Nesebi: Mus'ab b. Umeyr b. Haşim b. Abdimenaf b. Abduddar b. Kusay el-Kureşî...
islâmiyet i Kabulü:

Mus'ab, gerçekten yüzü kadar kalbi de berrak, zevk sahibi ve akıllı bir gençti. O
yaratılıştan putlara karşı nefret doluydu. Bunun içindir ki, Mekke'de tevhid daveti
yükselir yükselmez, bu davet onun kulağına varmış, temiz kalbinde akisler yapmıştı.
Osman b. Talha'yı ibadet ederken gören Mus'-ab, doğruca Erkam'm evine, Allah
Rasûlü'nün huzuruna koşmuş ve müslü-man olmuştu. Böylece içinde bulunduğu refah
ve saadeti bir anda.feda etmişti...
Allah Rasûlü'nün Göz Yaşları:

Allah Rasûlü, Mekke'den çıkarak Küba'ya geldiğinde, Medineli Müslümanlar
kendisini karşılamaya gelmişlerdi. Bu sırada, belinde bir koyun pos-tuyla yarı çıplak
bir vaziyette Hazreti Mus'ab gelmişti. Ayaklan çıplaktı. Onu bu durumda gören Allah
Rasûlü, onun Mekkede yaşadığı hayatı düşünerek üzülmüş ve mübarek gözlerinden
yaşlar akıtmıştı...

Hazreti Mus'ab'm Teçhiz ve Tekfini:

Allah Rasûlü, Hz. Mus'ab'm şehid olduğunu haber aldığı zaman şu âyet-i kerimeyi
okumuşlardı: "Mü'minler içinde öyle kimseler vardır ki, Allah'a karşı bütün

£3341

taahhütlerini samimiyetle yerine getirmişlerdi..."
Hazret-i Mus'âb'm Fazilet ve Kemali:



Hazreti Mus'ab, son derece zeki, fasih ve beliğ bir zattı. Onun Medine'de İslâmiyet'i
yayma ve telkin hususunda gösterdiği liyakat ve elde ettiği başarı, fazilet ve kemalinin
en büyük burhanıdır. Bundan başka şehit olduğu ana kadar Kur'ân-i Kerîm'in bütün
âyetlerini ezberinde tutardı.
Hazret-i Mus'ab'ıjı Ahlâkı:

Hazret-i Mus'ab'm hayatı, onun ne kadar yüksek ve temiz ahlak sahibi olduğunu
gösterir. O, kendi arzu ve isteği ile kabul ettiği bir inanç için hayatının bütün debdebe
ve saltanatını feda etmiş; eza ve cefalara uğramayı hoş görmüş, Habeş diyarına kadar
gitmiş, her yerde ve zamanda İslâm'ı yaymakla meşgul olmuş ve nihayet bu dava
uğrunda canını feda etmişti.

Hazret-i Mus'ab'm İslâmiyet'ten önceki haliyle sonraki halini mukayese edecek
olursak onun ne denli bir mücahid olduğu hemen ortaya çıkar. Bu büyük mücahit,
karanlık gözlere ışık verecek, en mutaassıp ve donmuş kafalara nur akıtacak, hurafeler
mahşeri olan beyinlere hidayet huzmeleri ulaştıracak, kin,düşmanlık ve intikam
hislerinin mahzeni olan ruhlara hakiki insanlığın zevkini tattıracak bir insandı. Bu
yolda insan tahammülünün üstünde bir sabırla yürüyen bu büyük mücahit, her felaket

T3351

ve her mihnete göğüs gererek, zaferlerin en büyüğünü kazanmıştı.
Hazreti Habbab Bin Eret (r.a.)

İsmi: Habbab, künyesi: Ebû Abdullah idi. Nesebi şöyledir: Habbab b. Eret, b. Cendele,
b. Saad, b. Huzeyme, b. Ka'b b. Saad, b. Zeyd, Menat, b. Temim.
Cahiliyyet devrinde Mekke'de köle olarak satılmıştı,
îslâmiyeti Kabulü:

Hz. Habbab, İslâm'ın ilk günlerinde islâmiyetle şereflenmişti. Rasûl-i EİWi, Zeyd b.
Erkam'm hanesinde kaldığı zaman, Hz. Habbab islâmiyet şeref ve saadetine mazhar
olmuştu. Bu şerefe erenlerin arasında altıncı şahıs idi.
Gazaları:

Hz. Habbab, Medine'ye geldikten sonra ömrünün sonuna kadar bütün savaşlara iştirak
etmişti.

Hastalığı ve Vefatı

Hicretin 37. senesinde Kufe'de hastalandı. Tedavi fayda vermedi. Vefat etti. Son
nefeslerinde Hz. Hamza'yı hatırlamış, onun gibi şahadet kefeni giymediğine
üzülmüştü. Halk hastalığında ziyaretine gelmişti. Hz. Habbab ölümden korkmadığını
söylemiş: "Dünyada iyi yaptı isem mükâfatını göreceğim, iyilik yapmamış isem
Cenâb-ı Hak gafur, rahimdir" demişti.

Yine bir gün, mükâfatını dünyadayken aldığını, bunun için dünyadan hiç bir nasip
almadan Bedir'de şehit olanlara imrendiğini söylemişti. İpekten kefenini göstererek:
"Hamza'ya Uhud'da kefen bulamamıştık" diye ağlamıştı.
Serveti ve Maişeti:

Hz. Habbab, cahiliyyet devrinden kurtulup İslâm devrine girdikten sonra kılıcının
kuvveti ile geçimini temin ederdi. Önceleri maişet hususunda hayli sıkıntı çekmişti.
Fakat sonra Cenâb-ı Hâk'km inayeti ile vaziyeti düzelmiş, iş, güç sahibi olmuş, bir
miktar da servet edinmişti. Nitekim vefatında 40.000 dirhem miras
bırakmıştı.
Fazilet ve Kemali:



Hz. Habbab, Rasûl-i Ekrem'in hal ve fiillerini araştırıp soruşturur ona göre hareket
ederdi. İbadet ve harekatında bilmediği her şeyi Rasûl-i Ekrem'den sorup öğrenmeye
çalışırdı. Bir defa Rasûl-i Ekrem'e yatsı namazı hakkında bir sual sormuştu; Rasûl-i
Ekrem» anlatmıştı. Ertesi gün unutmuş, yine gelip sormuştu. Resûl-i Ekrem "Bu
namaz, ümit ve korku namazıdır. Bu namazda Cenab-ı Hak'dan üç şey dua edilirse hiç
olmazsa ikisi kabul edilir." buyurmuşlardır.
Hadis Rivayetleri:

Rivayet ettiği hadislerin yekunu 3 3 'dür. Bunlardan üçü müttefekuna-leyh, ikisi

f3361

Buhari'de, biri Müslim'de ayrıca rivayet olunmuştur.

: : هذه القراءةُ حاسوبية، وما زالت قيدُ الضبطِ والتطوير،   

2793 حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ صَالِحٍ ، حَدَّثَنِي ابْنُ وَهْبٍ ، حَدَّثَنِي هِشَامُ بْنُ سَعْدٍ ، عَنْ حَاتِمِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ ، عَنْ عُبَادَةَ بْنِ نُسَيٍّ ، عَنْ أَبِيهِ ، عَنْ عُبَادَةَ بْنِ الصَّامِتِ ، عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ : خَيْرُ الْكَفَنِ الْحُلَّةُ ، وَخَيْرُ الْأُضْحِيَّةِ الْكَبْشُ الْأَقْرَنُ

: هذه القراءةُ حاسوبية، وما زالت قيدُ الضبطِ والتطوير،  

The Prophet (ﷺ) sacrificed seven camels standing with his own hand, and sacrificed at Medina two horned rams which were white with black markings.

(3156) Ubade b. Samit'ten (rivayet olunduğuna göre) Rasûlüllah (s.a.)
"Kefen'in hayırlısı hülledir. Kurban (lığ) in en hayırlısı da boynuzlu koçtur."
f3371

buyurmuştur.
Açıklama

Hülle: Yemen kumaşından dokunmuş, iki parçadan müteşekkil elbise demektir. Aynı
cins kumaştan dikilmiş olan ve iki parçadan oluşan elbiseyede hülle denir.
Binaenaleyh bir elbiseye hülle denilebilmesi için iki parçadan oluşması ve her iki
parçanmdaraynı cins kumaştan dikilmiş olması gerekir. Bu hadis-i şerifte hüllenin en
hayırlı kefen olarak nitelendirilmesi bir parçadan ibaret olan kefene nisbetledir. Üç
parçadan oluşan bir kefense elbette hülleden daha hayırlıdır.

Hadisi Şerifte, zaruret olmadıkça bir parçadan oluşan kefenle yetinmenin uygun
olmadığı kasdedilmiş olması, kuvvetle muhtemeldir.

Hernekadar bazıları, en hayırlı ve faziletli kefenin Yemen kumaşından yapılan kefen
olduğunu söylemişlerse de, bir hadis-i şerifte, açıklandığı üzere "en hayırlı kefen

f3381

beyaz elbiseden yapılan kefendir" O gün için halka temini en kolay olan
kefenliğin Yemen kumaşından yapılan hülle olduğu için Rasûl-i Ekrem'in kefenlik
olarak hülleyi tavsiye etmiş olduğu ve yine bu düşünceyle onun en hayırlı kefenlik
olduğunu söylemiş olması da mümkündür. Rasûl-ü Zîşan Efendimizin boynuzlu
koçun en hayırlı kurbanlık olduğunu söylemesi ise, genellikle boynuzlu koçların daha

f3391

etli olmalarıyla açıklanabilir.
31-32. Kadın (ların) Kefeni