A man who had no other property emancipated six slaves of his at the time of the death. When the Prophet (ﷺ) was informed about it, he spoke severely of him. He then called them, divided them into three sections, cast lots among them, and emancipated two and kept four in slavery.

(4494) îbn Abbas radıyallâhü anhümâdan; Şöyle demiştir: Kurayza ve Nadir (iki
Yahudi kabilesi) idi. Nadir, Kureyza'dan daha güçlü idi. Kureyza'dan birisi, Nadir' den
birini öldürürse, onun karşılığında öldürülürdü. Nadir'den bir adam, Kurayzalı birini
Öldürdüğü zaman ise yüz vesk hurma fidye karşılığında serbest bırakılırdı. Rasûlullah
(s.a.v) gönderildiğinde, NadîrMen bir adam Kureyza'dan birisini Öldürdü.
Nadiriiler:

"Onu bize veriniz, öldürelim" dediler. Kurayzalılar ise: "Aramızda Peygamber var"
dediler. Hep birlikte, rasûlullaha geldiler. Bunun üzerine: "Hükmettiğin zaman, onlar

m

arasında adaletle hükmet..." ayeti nazil oldu.

-İbn Abbas der ki: Kist (adalet); cana mukabil candır- Sonra da; "Onlar (Yahudiler)

[21

cahiliyyenin hükmünü mü istiyorlar.?" ayeti indi.

[11

Ebû Davud şöyle der: "Kureyza ve Nadtf in hepsi Harun (a.s) w evlâdmdandır."
Açıklama

Hadisten anlıyoruz ki, Kurayza ve Nadir adındaki, Medine'de yaşayan Yahudi
kabileleri arasında bir teamül vardı. Nadir'den birisi, Kureyza'li birini öldürürse 100
vesk (Takriben yirmi ton) hurma fidye olarak veriliyor ve katil serbest kalıyordu.
Kureyzalı birisi Nadîrliyi öldürdüğünde ise katil öldürülüyordu.
Rasûlullah (s.a.v) gönderildikten sonra Nadîr'li bir adam Kureyza'dan birisini öldürdü.
Kureyzalılar öldürmek için Nadir'li katili istediler. Ama Nadiriiler vermediler.
Kureyzalılar, Rasûlullah Medine'ye teşrif ettiğinde yapılan anlaşma gereği, Hz.
Peygamber'in hakemliğine başvurmak istediler ve hasımları ile birlikte Rasûlullah*a
geldiler. Bunun üzerine, "Onlar arasında hükmettiğin zaman adaletle hükmet'...."
mealindeki ayet nazil oldu. İbn Abbâs; bu ayetten maksadın; katil ve maktul kimden
olursa olsun, teammüdi (kasti) olduğu takdirde kısasın gerekliliğine işaret olduğunu
söyler.

Taberânî'nin İkrime kanalıyla İbn Abbas'tan rivayet ettiğine göre ise bu âyet diyetle
ilgili olarak nazil olmuştur. Bu rivayete göre; Kureyzalılar Nadirlilerden birisini
öldürdüğünde, Nadiriiler tam diyet alırlar, Nadîrli birisi Kureyzalı birini öldürdüğünde
ise yarım diyet verirlerdi. İşte Rasûlullah (s.a.v), hakemliğine başvuran Yahudiler
arasında adaletle hükmetti ve her iki tarafın diyetini eşitledi.

Nadiriiler, Rasûlullah (s.a.v) in bu hükmünden hoşlanmadılar ve yine eskisi gibi
kendilerine üstünlük tanınmasını istediler. Bu sefer de: "Onlar câhiliyye hükmünü mü
istiyorlar?!.." mealindeki âyet nazil oldu.

Hadis-i şerif; kısas ve diyette herkesin eşit olup, mevki ve nesebi ne olursa olsun

141

kanun önünde müsavi oduklanna delâlet etmektedir.

2 Bir Kimse Kardeşi Veya Babasının Suçu İle Sorumlu Tutulmaz



mı